- бозӣ
- [بازي]1. машғулияти шавқу ҳавасангез ё амали дигар барои андармонӣ, дамгирӣ ва ё мусобиқа (аз қабили шоҳмотбозӣ, билиярдбозӣ, теннисбозӣ, лухтакбозии бачагон ва ғ.); бозии рафиқона вохӯрии ғайрирасмии ду ва зиёда аз тарафҳо дар ягон навъи бозӣ (мас., футбол)2. иҷрои нақш дар филму театру сирк; ҳунарнамоӣ; нақшеро бозӣ кардан а) иҷро кардани нақше дар филм, театр ва сирк; б) маҷ. мақом ва аҳамият доштани касе (чизе) дар коре3. маҷ. ҳаракат, ҷунбиш; бозии бод вазиши гарму форами бод; бозии мавҷи дарё ҷунбиши мавҷҳои дарё4. маҷ. рақс, усул5. маҷ. ҳила, найранг; фиреб6. ҳазл, шӯхӣ: шӯхию бозӣ, хандаю бозӣ7. маълум кардан ва баровардани бурдҳо ба вомбарг ва лотерея (ба воситаи қуръакашӣ ва ғ.): бозӣбозӣ бозикунон; ҳазлкунон, шӯхӣ ба шӯхӣ; бозӣ дорондан а) тарзи бавоситаи бозӣ доштан; б) ҷунбондан, ба ҳаракат даровардан; бозӣ доштан а) саргарм кардан, андармон кардан (бо машғулияте, хусусан бачагонро); б) ба ҷунбиш овардан, ҳаракат додан; бозӣ кардан а) худро саргарм (банд, андармон) кардан, машғули бозие шудан; б) иҷро кардани нақше дар театр, филм ва сирк; в) рақсидан, усул кардан; г) оҳиста ҷунбидан, нарм-нарм ҳаракат кардан; ғ) навохтан; д) маҷ. намудор будан; ҷилвагарӣ кардан, дурахшидан (мас., ашк дар чашм, табассум дар лаб, акси моҳ дар об); бо пул бозӣ кардан а) дар қимори пулакӣ иштирок кардан; б) маҷ. ҳамеша серпул будан; пули зиёд доштан◊ бозиҳои олимпӣ мусобиқаҳои байналхалқии варзишгарон, ки аз соли 1896 дар ҳар чаҳор сол як бор гузаронида мешаванд, олимпиада; бозӣ додан фиреб додан, гӯл кардан касеро; бозӣ кардани шамшер (ё тозиёна) дар сари касе таҳдид кардан касеро, дар таҳти хавфу хатар нигоҳ доштан касеро; ба доираи (ё нақораи) касе бозӣ кардан аз рӯи нишондоди касе кор кардан, ба гуфтаи касе мутеона амал кардан; бо сар бозӣ кардан кори ниҳоят хавфнок кардан, бо коре, ки хавфи марг дорад, машғул шудан; дили касе бозӣ кардан ғайримӯътадил задани дил, берун аз ҳадди эътидол сахт тапидани дил (мас., аз ҳаяҷон)
Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. Под редакцией Сайфиддина Назарзода. 2008.